W procesie psychospołecznego rozwoju dziecka ważną rolę odgrywa prawidłowe zaspokajanie jego potrzeb. Są one źródłem podejmowania przez dziecko różnych form aktywności. Do podstawowych rodzajów potrzeb występujących u dzieci należą potrzeby fizyczne i psychiczne.

   Potrzeby fizyczne związane są z różnymi biologicznymi funkcjami organizmu, np. potrzeba tlenu, zaspokojenia głodu, pragnienia, potrzeba ruchu. Do potrzeb fizycznych dziecka zaliczamy również :

- potrzebę prawidłowego odżywiania i dostatecznej ilości snu w dobrych warunkach,

-potrzebę ruchu na świeżym powietrzu,

- potrzebę właściwie ułożonego i systematycznego trybu życia.

 Na poziomie elementarnych potrzeb występują między dziećmi duże różnice indywidualne. Są np. dzieci nieodporne na głód, niezdolne do żadnego działania wówczas, kiedy są głodne. I są takie, które mogą cały dzień biegać po podwórku, nie czując głodu. Potrzeba swobody, ruchu i aktywności jest u nich silniejsza niż potrzeba pożywienia. Są dzieci, które odczuwają silna potrzebę pobytu na powietrzu, muszą się wybiegać, ,,wyszaleć” i są takie, które muszą dużo odpoczywać, potrzebują dużo snu. I inne, którym trudno zasnąć, które łatwo się budzą i zawsze są rześkie i przytomne. Ważne jest poznanie potrzeb fizycznych dziecka po to, aby właściwie je zaspokajać, kształtować je, a czasem – aby nie toczyć z dzieckiem zaciekłych bojów, np. o założenie czapki, czy spożycie nadmiernej ilości pokarmu.

   Potrzeby psychiczne dziecka związane są z funkcjonowaniem jego psychiki, rozwojem osobowości oraz nawiązywaniem kontaktów społecznych. Poznanie potrzeb psychicznych dziecka ułatwia rozumienie jego postępowania czy też zachowania się w różnych sytuacjach. Umożliwia też objęcie potrzeb psychicznych oddziaływaniem wychowawczym. Jednym z zadań wychowania jest przecież budzenie i rozwijanie potrzeb psychicznych, wdrażanie dziecka do właściwego ich zaspokajania oraz tworzenie hierarchii potrzeb zgodnej z systemem uznawanych przez nas wartości.

Do najważniejszych potrzeb psychicznych należą :

1.       potrzeba bliskiego kontaktu uczuciowego z osobami z najbliższego otoczenia dziecka( rodzice, dziadkowie, rodzeństwo)

2.       potrzeba bezpieczeństwa, która jest zaspokajana przez osoby bliskie, które w razie trudności i niepowodzeń zapewniają dziecku opiekę i pomoc. Rolę tę spełniają rodzice. W poczuciu własnej słabości dzieci muszą być pewne oparcia w kimś dużym i mądrym, bliskim i dbającym.

3.       potrzeba szacunku i uznania. W codziennym życiu rodziny jest wiele okazji żeby wyrazić dziecku uznanie za jego staranność, solidność, czy też pomysłowość. Rodzice powinni dostrzegać pracę dziecka, widzieć to, co zrobiło ono dobrze. Zaspokajanie potrzeby szacunku wytwarza w dziecku pewność siebie, poczucie, że jest ono potrzebne w rodzinie i na świecie.

4.       potrzeba miłości i ciepła, którą zaspokajają najbliższe osoby. W postępowaniu z dzieckiem dominują serdeczność, takt i zrozumienie. Miłość rodzicielska jest czynnikiem, który w późniejszym okresie życia wyzwala potrzebę kochania innych i bycia kochanym. Uczucia, którymi darzymy dziecko, trzeba mu okazywać tak, by rzeczywiście czuło się ono kochane.

5.       potrzeba kontaktów społecznych i przynależności grupowej przejawia się u dziecka w szukaniu towarzystwa rówieśników oraz w kontaktach zabawowych.  Pobudza ona dzieci do chętnego udziału w pracy organizacji dziecięcych, tworzenia różnych grup nieformalnych.

6.       potrzeba samodzielności dziecka przejawia się w chęci decydowania o różnych osobistych sprawach, podejmowaniu czynności, które chce samodzielnie wykonywać.

7.       potrzeby estetyczne i poznawcze dziecka to szukanie kontaktów z wytworami kultury: książką, muzyką, malarstwem, teatrem,  a przez to rozwijanie własnych zainteresowań i aspiracji życiowych.

                                                                             Pedagog  szkolny: Urszula  Smolińska-Ładziak